Auteur: Frank de Klerk

Na de ledenvergadering van woensdag 10 februari – waarin Max van der Spek na zestien jaar het penningmeesterschap overdroeg aan Meena van der Velden uit Wateringen – hield Annette de Wit een interessante lezing over Zeevarende Gemeenschappen.
Daarbij besteedde ze extra aandacht aan Ter Heijde in vergelijking met andere vissersplaatsen als Maassluis en Schiedam. Van haar hand is over dit onderwerp een boek verschenen, waarin Annette, die economische en sociale geschiedenis studeerde aan de Universiteit van Amsterdam, op boeiende wijze het leven in die vissersplaatsen schetst.
Ondanks het feit, dat haar wat Ter Heijde betreft niet zoveel bronnen ter beschikking stonden, heeft zij toch kans gezien het leven in tal van zijn facetten in dit vissersdorp uit de zeventiende eeuw te reproduceren. Ze heeft daartoe een enorme hoeveelheid feitenkennis opgedoken uit  de archieven van de betrokken plaatsen. Met name besteedde veel aandacht aan de rol van de vrouw in de visserij, die niet alleen bestond uit het boeten van netten en dergelijke. Ook over hun rechtspositie kwamen de leden van het genootschap interessante zaken te weten. Met name over het innen van erfenissen. Ze hadden vaak ook een rol bij de afzet van de vis. Zo was viswijf geen scheldwoord, zoals nu vaak wordt gebezigd, maar viswijf was iemand die van Ter Heijde met een mand op haar hoofd de vis helemaal naar de markt in Den Haag liep. Ook vertelde ze het een en ander over het zeemanshuwelijk waarbij heimwee, ongerustheid en overspel een rol speelden. Hoewel kerkelijk afgekeurd, was er bijvoorbeeld toch wel begrip voor een gehuwde vrouw die jarenlang niets meer van haar zeevarende man vernomen had en dan een ander nam.
Dit alles is terug te vinden in haar goed leesbaar en onderhoud boek, getiteld:

Leven, werken en geloven in zeevarende gemeenschappen. Schiedam, Maassluis en Ter Heijde in de zeventiende eeuw door Annette de Wit Uitgeverij Aksant, Amsterdam, 2008 ISBN: 978-90-5260-306-3 € 29,90

Zie ook het originele artikel op overhetwestlandgesproken.web-log.nl

Dit jaar vieren we het 75 jarig bestaan van het Genootschap Oud Westland met een bijzondere Jubileum bijeenkomst. Hieronder leest u het programma voor deze bijeenkomst op zaterdag 27 maart in de N.H.Kerk in ‘s-Gravenzande.

13.30 – 14.00 uur inloop met koffie/thee

14.00 – 14.15 uur welkom door de voorzitter Wil van den Bos Czn.

14.15 – 15.00 uur 1^e lezing door prof. dr. Jaap van Duijn: ‘Crisis en innovatie in de tuinbouw’.

15.00 – 15.30 uur pauze met koffie/thee

15.30 – 16.15 uur 2^e lezing door dr. Johan Joor: ‘Staat, straat en strand: Nederland in de Napoleontische tijd, mede vanuit Westlands perspectief’.

16.15 – 16.30 uur afsluiting door de voorzitter Wil van den Bos Czn.

16.30 – 17.30 uur hapje en drankje

Dit jaar is het 350 jaar geleden, dat de in 1572 afgebrande dom van De Lier werd gerestaureerd. Na 87 jaar als een ruïne het dorpsbeeld ontsierd te hebben, kon de kerk in 1659 weer in gebruik worden genomen. Dat feit vormde voor de lokale historici Krijn van Dijk en Anton van der Sande de aanleiding een historisch overzicht samen te stellen. In korte hoofdstukken beschrijven zij niet alleen de lotgevallen van het gebouw, maar ook het wel en wee van de kerkelijke gemeente vanaf de Middeleeuwen tot aan de restauratie in de vijftiger jaren van de vorige eeuw.

Zij hebben vele onbekende gegevens in de archieven gevonden en afgerekend met enkele bekende fabeltjes zoals de onderaardse gang die van de dom naar kasteel Boekestein zou hebben gelopen. Ook zetten zij grote vraagtekens bij de oorzaak van de brand in 1572. Tot nu toe werd altijd blikseminslag genoemd, maar zij stellen dat brandstichting door de geuzen veel aannemelijker is.

Het boek telt 119 pagina’s, is verlucht met talrijke illustraties en prettig leesbaar.
Het is voor € 15,- te koop bij Bruna, Vingerling en Museum De Timmerwerf.

De Bartholomeuskerk in Poeldijk blijkt al meer dan driehonderd jaar in het bezit van een schilderij van de zestiende-eeuwse Hollandse meester Jacob Corneliszoon van Oostsanen.

Het schilderij toont het leven en de dood van de heilige Bartholomeus. Na tien jaar onderzoek is gebleken dat het schilderij een werk is van de middeleeuwse meester Jacob Corneliszoon van Oostsanen.

Naar aanleiding van deze herontdekking organiseert de Bartholomeusparochie een expositie. Tijdens deze tentoonstelling zullen deskundigen uitleg geven over de ontdekkingstocht en de werkwijzen die tot de ontdekking van deze vroege Jacob Corneliszoon van Oostsanen hebben geleid.

Jacob Corneliszoon van Oostsanen wordt beschouwd als een van de grote Nederlandse meesters uit de eerste helft van de zestiende eeuw. Naast schilderen ontwierp hij ook vele houtsneden. Vlak voor zijn dood, omstreeks 1533, werkte hij aan een retabel [schilderij of beeldhouwwerk boven een altaar -red.] voor de Abdij van Egmond. Zijn schilderijen en houtsneden tonen voornamelijk religieuze voorstellingen.

Hoe komt zo’n bijzonder kunstwerk van Jacob Corneliszoon van Oostsanen van rond 1500 in Poeldijks bezit?

Continue reading “Bartholomeuskerk in Poeldijk in bezit van oude meester” →

Onderstaande cartoons verschenen in het NRC Handelsblad naar aanleiding van Week van de Geschiedenis.