Jaarverslag 2014

Het jaar 2014 is een jaar geweest zonder bijzondere evenementen. Het Genootschap heeft aandacht besteed aan het feit dat Maassluis zijn 400 jarig bestaan vierde, door een lezing te houden en een excursie naar Maassluis. Het bedrijfsbezoek was in het verslagjaar aan Kubo in Monster.

De lezingen werden in 2014 door gemiddeld 120 leden en belangstellenden bezocht. Het gemiddelde in de laatste 5 jaar ligt op 130 per avond/per jaar.Het jaarboek 2014 is, zoals gebruikelijk in oktober verschenen.

De aandacht voor historie duurt onverminderd en enthousiast voort.

Het ledenaantal van het Genootschap aan het eind van het jaar is 517 leden. Een teruggang van 20 leden in 2014.

Ledenvergaderingen met lezingen

Op dinsdag 18 februari werd de jaarvergadering gehouden in de Hoornbloem in Den Hoorn. Na de huishoudelijke vergadering hield de heer Jacques Moerman, voorzitter van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden een lezing met de titel “’t Woudt, De rijke geschiedenis van het kleinste dorp van Nederland“.

Aanleiding van de lezing was het verschijnen van het gelijknamige boek, waarin zowel het kerkdorp als de kerk uitgebreid beschreven werden. De spreker heeft de laatste jaren een aantal nieuwe ontdekkingen gedaan, die in het boek en in de lezing besproken werden. Hoewel ’t Woudt altijd klein is geweest, heeft het dorp met de omgeving een opvallend rijke historie. De bewoningsgeschiedenis begint in de Steentijd; in de Romeinse tijd stonden hier verschillende boerderijen. In de Middeleeuwen is er op terpen gewoond, die hier en daar in het landschap nog zijn terug te vinden. Vanaf die periode werd er volop boter en kaas geproduceerd, zuivelproducten die tot in de Zuidelijke-Nederlanden werden afgezet. De boeren met de meeste grond in Delfland woonden in de zestiende eeuw in de Woudse Polder. De benoeming van de pastoor en later de predikant gebeurden in ’t Woudt op een opvallend democratische wijze. Het kerkdorp heeft een aantal zeer bijzondere bewoners gehad, waaronder de welgeboren Aem van der Burch, predikanten, schoolmeesters en de portretschilder Woudanus.

Jacques Moerman illustreerde zijn lezing met vele fraaie beelden. In één avond passeerden alle hoogtepunten uit de geschiedenis van ’t Woudt.

De avond werd door ca. 130 leden en belangstellenden bezocht.

Woensdag 16 april hield mevrouw T. (Ineke) M. Vink, vrijwilliger bij de Historische Vereniging Maassluis uitgeroepen als ‘Vrijwilliger van het jaar 2012’ in Maassluis, een lezing met de titel ‘400 jaar Maassluis in 2014’. De lezing werd gehouden in zaal ‘De Brug’ in ’s-Gravenzande.

Al 400 jaar is Maassluis zelfstandig. Wat gebeurde er in die 4 eeuwen? De geschiedenis van deze plaats laat zich lezen als een spannend boek, met hoogte- en dieptepunten. Sommige hoofdstukken, zoals het psalmenoproer en het bombardement in de oorlog, zijn bekend omdat ze al vaker zijn verteld. Andere hoofdstukken zijn minder bekend, zoals de kaperschepen die Maassluis uitstuurde in tijden van oorlog en de werkverschaffing die burgemeester Ary Roest uit eigen zak betaalde.

Het verhaal van 400 jaar Maassluis was boeiend, onderhoudend en verrassend. Maar ook wat aan die 4 eeuwen vooraf ging, het ontstaan en de groei van de plaats en de aanleiding zich in 1614 af te scheiden van Maasland was de moeite van het vertellen waard. Maassluis werkt op dit moment ook hard aan zijn toekomst, hoe zal die er uit gaan zien?
Het was een goed verzorgde lezing die door ca. 95 leden en belangstellenden werd bezocht.

Dinsdag 14 oktober hield de heer Wouter Dhaeze, stadsarcheoloog in Oudenburg (België), in de zaal Kastanjehof in Kwintsheul de lezing ‘De kustverdediging in West-Nederland, toegespitst op het Westland’.

De Romeinse forten langs de zuidoostkust van Engeland spreken tot de verbeelding. Een aantal van deze forten, waaronder die van Portchester, Richborough en Pevensey, behoren zelfs tot de best bewaarde van het Romeinse Rijk. Ze beveiligden de havens, maar werden ook ingeschakeld als kustverdediging tegen Germaanse raiders, groepen die met plundertochten de kusten onveilig maakten.

Waar in Engeland een lange traditie bestaat in het onderzoek naar deze forten en hun rol voor de Romeinse administratie, leger en economie, staat het onderzoek naar de militaire installaties aan deze zijde van de Noordzee en het Kanaal in een priller stadium, maar komt stilaan in versnelling.

De laatste twintig jaar zijn aan onze kant van het Kanaal en de Noordzee nieuwe militaire sites en belangrijke vondsten aan het licht gekomen, zoals het minicastellum van Ockenburg en de vlootinscriptie van Naaldwijk-Hoogwerf, en vond er hernieuwd archeologisch onderzoek plaats in de reeds bekende militaire sites van Maldegem-Vake, Oudenburg, Aardenburg en Boulogne-sur-Mer.

De lezing was zeer interessant en werd door ca. 130 leden en belangstellenden bezocht.

De laatste lezing van dit jaar was op woensdag 10 december in gebouw Rehoboth in Honselersdijk. De titel van de lezing was “Schipperen naast God” door de heer Paul Vis, geboren in Kwinstheul en schrijver van meerdere boeken, waaronder ‘Schipperen Naast God’, ‘De Succelentenkweker’, ‘Tomatenblues’ en ‘Zoutwatervrees’.

De relatie die Vis met zijn vader denkt te hebben gehad is het best te typeren aan de hand van de bekende reclameslogan ‘Wie is die man die op zondagmorgen het vlees snijdt?’. Alleen in het weekeinde – en dat was in feite slechts de zondag – was zijn vader, schipper van beroep, thuis. In het boek gaat Vis op zoek naar het levensverhaal van zijn vader, waarbij hij vooral wilde ontdekken of het nu tegenstellingen of juist overeenkomsten waren die de ruzies tussen hen beiden veroorzaakten.

Een verhaal dat duizelingwekkend gewoon is. Vis typeerde dat als volgt: behalve als verwekker van kinderen heeft zijn vader geen historie geschreven, maar maakte hij wel alle turbulente ontwikkelingen van de vorige eeuw mee. De eerste Spijker-automobiel rolde het dorp binnen en te midden van een duizendkoppig publiek landde een Fokker Spider (de eerste vliegmachine) in de polder. Tussen twee wereldoorlogen door was er de diepe economische crisis en daarna volgden de roerige jaren zestig, met niet alleen grote maatschappelijke veranderingen, maar ook nog eens de eerste wandeling van een mens op de maan. Intussen ploeterde schipper Arend door en wist hij maar net het hoofd boven water te houden.

Schipper Arend leefde in een totaal andere wereld. Een wereld van een verzuilde samenleving waarin iedereen wel ergens in een hokje paste en alleen de hoofdmannen van de verschillende zuilen met elkaar spraken. Een tijd waarin persoonlijke daden het algemene nut moesten dienen en een ander jouw toekomst bedacht.

Kom daar nu nog maar eens om.

De lezing werd bezocht door ca. 125 leden en belangstellenden.

Excursie en bedrijfsbezoek

In het verslagjaar is voor de vierde keer een bezoek gebracht aan een bedrijf met een Westlandse historie. Op donderdag 24 april en 8 mei 2014 werd Kubo in Monster bezocht. Er bleek bij inschrijving zoveel animo dat, met welwillende medewerking van de heer Ed Kuiper, 2 bezoeken zijn gebracht.

Elk bezoek startte met een rondleiding, waarna de heer Ed Kuiper een uitgebreide toelichting gaf over de historie van het bedrijf door de jaren heen. Hoe het als lokaal bedrijf was begonnen en nu is uitgegroeid tot een bedrijf dat op veel plaatsen in de wereld zijn activiteiten heeft. Degelijkheid en innovatie zijn de sleutelwoorden tot dit succes. Als kroon op het werk is in het voorjaar van 2014 een prachtig nieuw kantoorgebouw betrokken.

Aan deze bedrijfsbezoeken namen in totaal 72 leden deel.

De dagexcursie werd gehouden op zaterdag 14 juni naar Maassluis.

Door 2 stadsgidsen van de Historische Vereniging van Maassluis werd er een bijzonder interessante wandeling gemaakt door historisch Maassluis.

Maassluis is rond 1340 ontstaan, als nederzetting bij een sluis in een zeewering die tussen de Noordzee en Rotterdam werd aangelegd om overstromingen te voorkomen. De nederzetting werd Maeslandsluys genoemd, en viel bestuurlijk onder Maesland.

Op 16 mei 1614 werd Maeslandsluys zelfstandigheid verleend door de Staten van Holland en ging verder als Maassluis. De afscheiding had te maken met de onvrede in Maassluis over de houding van het bestuur dat in Maasland was gevestigd, onder andere over de hoge kosten die men moest betalen en het weinige dat daarvoor terugkwam. De schans werd in 1624 afgebroken om plaats te maken voor de Groote Kerk. In 1639 werd de Groote Kerk voltooid.

Het was een prachtige wandeling, waarmee de geschiedenis weer tot leven kwam.

Aan de excursie namen 38 leden deel.

Bestuursvergaderingen

Het bestuur vergaderde vijfmaal; n.l. op 21 januari, 25 maart, 20 mei, 24 september en 19 november.

Er zijn in het verslagjaar geen bestuursmutaties geweest.

De samenstelling van het bestuur is daarmee:

Jaarboek en Publicatiecommissie

De 27e editie van het jaarboek werd in de oktobervergadering gepresenteerd. De uitgave van het jaarboek was opnieuw voorzien van de inmiddels bekende eigentijdse lay-out.

De samenstelling van de Publicatiecommissie is in 2014 niet gewijzigd en bestaat uit: mevrouw G. Gunneweg-van Zeijl en de heren H.I.M. Groenewegen en G.C.L. van Gaalen. De heer drs. L.J.M. van den Ende is voorzitter van de Publicatiecommissie.

Ledenbestand

In het verslagjaar 2014 heeft het ledental een kleine afname gehad.

Het aantal aanmeldingen bedraagt 11 leden.

Het aantal opzeggingen bedraagt 31 leden.

Deze cijfers resulteren in een totaal aantal leden van 517 op 31 december 2014.

We betreuren het overlijden van een zevental leden, te weten:

  • De heer L.M. Varekamp, Delft (2013)
  • De heer W.H. Kemmers, Naaldwijk
  • De mevrouw J.W.P. Bol – van Marrewijk
  • De heer A. Visser, Kwintsheul
  • De heer L.G. van Rijn, ‘s-Gravenzande
  • De heer C. Rodenburg, Schagen
  • De heer J.H. Groenwegen, Poeldijk


Leen M. Valstar, secretaris

Jaarverslag 2014