Van de redactie
Deze zevenentwintigste editie van het Historisch Jaarboek Westland bevat weer een keur aan interessante artikelen over de meest uiteenlopende onderwerpen.
Nic Sosef, oud-directeur van het gelijknamige tuinbouwtoeleveringsbedrijf, beschrijft de langjarige geschiedenis van deze in het Westland gewortelde onderneming. Zijn bijdrage is een uitwerking van de presentatie die hij heeft gegeven tijdens de excursie van het Genootschap Oud-Westland naar Arend-Sosef op 11 mei 2013. Er ging een schok door de Nederlandse tuinbouwwereld toen begin 2014 bekend werd dat dit fusiebedrijf als gevolg van de economische tegenwind gedwongen was zijn activiteiten te beëindigen. Des te meer is het van belang dat de geschiedenis van een van de fusiepartners in dit Jaarboek is vastgelegd.
In 2013 was het 50 jaar geleden dat in De Lier het tuinbouwgebied de Blaker werd ontwikkeld. Voor de bewoners en oud-bewoners van deze tuinderslaan ging dit jubileum uiteraard gepaard met een feestje. Voor Jan den Hoed was het aanleiding om de geschiedenis van dit bijzondere gebied en de wederwaardigheden van zijn bewoners gedurende de afgelopen halve eeuw op papier te zetten.
In de vroege ochtend van 10 mei 1940 voerden Duitse soldaten een omvangrijke luchtlandingsoperatie uit op de vliegvelden Ockenburgh, Ypenburg en Valkenburg, met de bedoeling om van daaruit snel op te rukken naar het regeringscentrum in Den Haag. Deze opdracht heeft men niet kunnen uitvoeren. Wat Ockenburgh betreft is dit voor een belangrijk deel te danken aan de toen in het Westland gelegerde militairen. Ton Immerzeel heeft in april 2011 voor de leden van het Genootschap een lezing gehouden over deze korte maar hevige strijd in de meidagen van 1940. Hij heeft deze lezing nu uitgewerkt tot een artikel voor het Jaarboek.
Jan Baptist Xavery (1697-1742) was een productieve en veelzijdige beeldhouwer. Hij heeft zich onder meer toegelegd op de vervaardiging van kerkmeubilair. Voor zover bekend zijn slechts twee preekstoelen van zijn hand bewaard gebleven. Eén daarvan bevindt zich in Hoofddorp en is vermoedelijk afkomstig uit de Bartholomeuskerk in Poeldijk. Dennis de Kool probeert in zijn bijdrage aannemelijk te maken dat deze preekstoel een Poeldijkse herkomst heeft.
De recente herinrichting van het gebied langs de Zweth versterkt de natuurwaarde en recreatieve waarde van deze belangrijke oude waterloop. Daarnaast biedt de Zwethzone veel cultuurhistorische bijzonderheden, die voor een groot deel nog herkenbaar zijn. Het centraal stellen van juist deze elementen is voor Jacques Moerman het uitgangspunt geweest voor het schrijven van een artikel over de historie van de Zwethzone.
Naar aanleiding van de recente verwerving van het zogenoemde hofboek van De Lier heeft Krijn van Dijk een artikel voor het Jaarboek geschreven over deze belangrijke bron van kennis voor de geschiedenis van dit dorp. Het in leer gebonden hofboek dateert uit 1587 en geeft een nauwkeurige beschrijving van de rechten en opbrengsten die ambachtsvrouwe Margriete van Culemborgh had in De Lier.
Ronald van der Spiegel heeft in de archieven een aantal vermeldingen aangetroffen van de plaats- of gebiedsaanduiding De Zidde. Het wordt vermeld van 1287 tot 1400 en was waarschijnlijk bijna een kilometer uit de huidige kustlijn gelegen. Hij vraagt zich af of De Zidde wellicht een voorganger was van het huidige Ter Heijde.
Het Jaarboek bevat verder traditiegetrouw de Archeologische kroniek over het afgelopen jaar, deze keer geschreven door Jitske Blom, de Bibliografie van in 2013 verschenen boeken over het Westland, verzorgd door Hennie van Raaij-Lipman, en het jaarverslag 2013 van het Genootschap van de hand van secretaris Leen Valstar.
Inhoud
Open het complete jaarboek als pdf
| Weert wat deert De geschiedenis van tuinbouwtoeleveringsbedrijf Nic. Sosef | Nic Sosef jr. |
| De Blaker 50 jaar Een bijzondere tuinderslaan in De Lier | Jan den Hoed |
| De slag om Ockenburgh, 10 mei 1940 | Ton Immerzeel |
| De zwerftocht van een ontheemde Poeldijkse preekstoel | Dennis de Kool |
| De geschiedenis van de Zwethzone | Jacques Moerman |
| Het hofboek en de ambachtsheerlijkheid van De Lier | Krijn van Dijk |
| De Zidde – een voorganger van Ter Heijde? | Ronald van der Spiegel |
| Archeologische kroniek van het Westland – 2013 | Jitske Blom |
| Bibliografie van het Westland | Hennie van Raaij-Lipman |