Van de redactie
Het afgelopen jaar heeft weer ruim voldoende bijdragen opgeleverd voor het samenstellen van een interessante en gevarieerde zesentwintigste editie van het Jaarboek.
Aad van Daalen, oud-directeur van Van Daalen transport in Maasdijk, heeft op10 mei 2012 tijdens een bedrijfsbezoek voor de leden van het Genootschap Oud-Westland een lezing gehouden over de geschiedenis van het bedrijf. De tekst van de lezing is bewerkt tot het in dit Jaarboek opgenomen artikel.
Kent u ze nog… de boekjes over Bram Vingerling, Daantje en Okkie? Wist u dat de schrijver van deze boekjes, Leonard Roggeveen, vijf jaar in het Westland heeft gewoond en hier de basis heeft gelegd voor zijn latere literaire carrière? Jan Buskes vertelt in zijn bijdrage over de – letterlijk – onuitwisbare indruk die de ‘culturele wervelwind’ Leonard Roggeveen in het Westland heeft achtergelaten.
Aad Vijverberg gaat in op de geschiedenis van de teelt van komkommers en meloenen. In het Westland was de teelt van meloenen belangrijk, maar aanvankelijk (tot 1950) werden er weinig komkommers geteeld. De factoren, die dit veroorzaakt hebben komen in dit artikel aan de orde.
In 2010 is in de Choorstraat in Monster een achttiende-eeuws pand gesloopt, waarin een gevelsteen uit 1790 zat. De gerestaureerde steen is teruggeplaatst in de gevel van de nieuwbouw die op dezelfde plek is verrezen. Ron Oosterveer gaat in op de bijzondere geschiedenis van het pand en zijn bewoners en op de restauratie van de steen.
Het grote landhuis en de uitgestrekte tuinen van de buitenplaats Zuidwind in ’s-Gravenzande zijn fraai afgebeeld op een reeks aquarellen uit het midden van de achttiende eeuw, gemaakt door de kunstenaar Aart Schouman. Dit buitenverblijf heeft maar kort bestaan, maar moet in zijn tijd een van de mooiste van het Westland geweest zijn. Martin van den Broeke beschrijft de geschiedenis van het buiten en zijn bewoners, met bijzondere aandacht voor het visitekaartje van de buitenplaats: het park.
Frank de Hoog heeft onderzoek gedaan naar de vraag hoe het mogelijk was dat aan het eind van de zestiende eeuw een kleine groep inwoners in een kort tijdsbestek het gereformeerde geloof vestigde in de Naaldwijkse samenleving. Hij doet in dit Jaarboek verslag van zijn bevindingen.
Delft en ’s-Gravenzande kregen in 1246 kort na elkaar stadsrechten. Waar Delft zich in de Middeleeuwen wist te ontwikkelen tot een grote stad, is ‘s-Gravenzande ondanks alle grafelijke inspanningen altijd het ‘breeje’ dorp gebleven. Peter Smit gaat in op de oorzaken.
Het Jaarboek bevat verder een verslag en verantwoording door de jury van de toekenning van de eerste Oud-Westlandprijs aan Koos van Leeuwen. Traditiegetrouw wordt afgesloten met de Archeologische kroniek door Petra Kloosterman (die het stokje heeft overgenomen van Steven Jongma), de Bibliografie van in 2012 verschenen boeken over het Westland door H.J.M. van Raaij-Lipman en het jaarverslag van het Genootschap van de hand van secretaris Leen Valstar.
De samenstelling van de Publicatiecommissie heeft dit jaar een wijziging ondergaan. Harry Groenewegen is eind vorig jaar toegetreden tot de commissie en heeft al nauw meegewerkt aan deze editie van het Jaarboek. Krijn van Dijk, die vanaf het allereerste begin intensief bij de totstandkoming van 25 Jaarboeken betrokken is geweest, en Trudy Werner-Berkhout hebben de commissie verlaten. Beiden hebben de afgelopen jaren ook diverse artikelen in het Jaarboek gepubliceerd en zullen dat hopelijk blijven doen. Ze worden opgevolgd door Gerda Gunneweg uit De Lier en Gustaaf van Gaalen uit Naaldwijk.
Inhoud
Open het complete jaarboek als pdf
| Van Daalen transport – Van vroeger tot nu | Aad van Daalen |
| Leonard Roggeveen in het Westland | Jan Buskes |
| De teelt van meloenen en komkommers | A.J. Vijverberg |
| Een bijzondere gevelsteen te Monster Of het raadsel van de voorspoed der goddelozen | R.H.J. Oosterveer |
| Een edel landhuis De voormalige buitenplaats Zuidwind te ‘s-Gravenzande | Martin van den Broeke |
| De Reformatie in een plattelandsgemeente De opkomst en vestiging van de gereformeerde gemeente te Naaldwijk (1572-1575) | Frank de Hoog |
| De stadsrechten van ‘s-Gravenzande | Peter Smit |
| Archeologische kroniek van het Westland – 2012 | Petra Kloosterman |
| Bibliografie van het Westland | H.J.M. van Raaij-Lipman |