Jaarboek 24 – 2011

Van de redactie

Ook in deze 24ste editie van het Historisch Jaarboek menen we weer een gevarieerd aanbod aan artikelen bijeen te hebben gebracht, met dank uiteraard aan de auteurs. Vorig jaar was het Jaarboek vanwege het jubileum in kleurendruk uitgevoerd. De reacties daarop waren zeer positief. Reden waarom het Jaarboek ook dit jaar in kleurendruk verschijnt.
De voorzitter van het Genootschap, de heer Wil van den Bos Czn, bijt deze keer het spits af met een bijdrage recht uit het hart, waarin hij een warm pleidooi houdt voor een nauwere betrokkenheid van het bedrijfsleven bij de cultuur in het algemeen en bij het Westlands Museum in het bijzonder.
Verder in dit Jaarboek het tweede deel van de geschiedenis van het meisjespensionaat in Monster van de hand van Trudy Werner-Berkhout. Dit deel behandelt, onder meer aan de hand van interviews met oud-pensionaires en oud-externen, de periode 1930-1950.
A.J. Vijverberg heeft zich verdiept in de introductie van het elektrische afmijntoestel aan het begin van de twintigste eeuw als verkoopinstrument op de Westlandse veilingen. De Loosduinsche Groentenveiling liep daarbij voorop.
De geschiedenis van het gereformeerde kerkje in Hoek van Holland wordt beschreven door P.J. Heijstek. De overgrootvader van de schrijver heeft bij de stichting van de kerk in 1878 een belangrijke rol gespeeld.
P.B. van der Steen heeft uitgezocht wat de beweegredenen waren van een kleine groep ’s-Gravenzanders om in 1874 een christelijke school te beginnen, die ze volledig zelf moesten bekostigen.
De cholera-epidemie die in 1849 het Westland teisterde, heeft in een tijdsbestek van enkele maanden honderden slachtoffers geëist. Peter Smit doet hiervan verslag aan de hand van het door hem in de Westlandse archieven verzamelde materiaal.
‘Een predikant op bedeltocht’ is de titel van het artikel door K.F. van Dijk, waarin hij verslag doet van de niet aflatende inspanningen van de Lierse dominee Hasius om in de Hollandse steden en dorpen geld in te zamelen voor het herstel van de in 1572 afgebrande kerk van De Lier.
De korenmolen Windlust in Wateringen is een van de allerhoogste molens in Nederland. Over de geschiedenis van deze molen na 1900 is reeds heel wat gepubliceerd. Aart Struijk brengt in zijn bijdrage de oudere geschiedenis van de molen in kaart, onder meer aan de hand van gegevens uit de archieven van de Nassause Domeinraad.
Nog verder terug in de tijd gaat H.I.M. Groenewegen, die zich verdiept heeft in de kerkelijke carrière van heer Gherijt den Brunen, aan het begin van de veertiende eeuw priester van het St. Pietersaltaar in de St. Adrianuskerk in Naaldwijk.
Uiteraard ontbreken ook dit jaar de Archeologische kroniek, de Bibliografie van het Westland en het Jaarverslag van het Genootschap niet. De bibliografie is in samenspraak met Ton Immerzeel dit jaar voor het eerst verzorgd door mevrouw H.J.M. van Raaij-Lipman. Zij is onder andere als vrijwilliger werkzaam in de bibliotheek van het Westlands Museum.
Al met al biedt deze editie van het Jaarboek weer voldoende stof voor een ontspannende excursie door het Westlands verleden.

Inhoud

Het Westlands Museum als contramal van de GreenportWil van den Bos Czn.
Het meisjespensionaat te Monster in de jaren 1930-1950Trudy Werner-Berkhout
De ontwikkeling van het veilen met de klok in het WestlandA.J. Vijverberg
Toen God nog aan de Strandweg woondeP. Heijstek
Een christelijke school in ‘s-GravenzandeP.B. van der Steen
De cholera-epidemie van 1849 in het WestlandPeter Smit
Een predikant op bedeltochtK.F. van Dijk
De korenmolen Windlust in WateringenAart Struijk
Heer Gherijt den Brunen van Burgersdijk (ca. 1279 – ca. 1352)H.I.M. Groenewegen
Archeologische kroniek van het Westland – 2010Steven H. Jongma
Bibliografie van het WestlandH.J.M. van Raaij-Lipman